تحليل ها و پيام ها

یادی از مرحوم داکتر اکرم عثمان

کنون ای سخنگوی بیدار مغز *** یکی داستانی بیارای نغز

اکرم عثمان به جاودانگی پیوست، خاطرات گرامی که از خود بجا مانده است او در آن خاطره ها زندۀ جاوید است. یکی از خاطره هایکه برای نگارنده اهمیت بسزای داشت و دارد، که در زمان حیات ایشان نیز برآن ابراز نظرکرده بودم، خاطرۀ بود ازداستان " مرد ونامرد " از قلم موصوف که اینک بر آن در ذیل دوباره می پردازم.



قبل ازهمه مقدمۀ را لازم به یاد آوری میدانم:

درقلمرو زبان دری موازی با تاریخ پیشرفت های معاصرافغانستان یعنی ازعصرامیرشیرعلی خان تا امروز در عرصه داستان نویسی یا رمان، داستانِ نوشته نشده که بتواند سرگذشت نام آوران ادب، هنر و فرهنگ خطه زبان دری را حماسه گونه به تصویر کشیده باشد.

درین دوره چه در افغانستان، ایران وتاجیکستان دیده شده توجه اغلب نویسندگان داستان نویس بیشتر به جنگسالاران، سرداران ، شاهان و شهزادگان و امراء بوده است.

کم توجهی به سرگذشت هنرمندان ، ادبا وفرهنگیان ، سبب شده تا خلای بس مهمی را درادبیات این سه کشور (افغانستان، ایران وتاجکستان) ایجاد کند.

بدون هرگونه تردید فوت داکتر محمد اکرم عثمان،ادیب ودانشمند بزرگ افغانستان، ملت افغان بخصوص جامعه فرهنگی – ادبی کشور ما را عزا دار کرده است.
جا دارد که هر هموطن بنوعی در زمینه اظهار غمشریکی و همدردی کند. ولی بحث مهم تر انتقال جنازه شاد روان عثمان به میهن آبایی اش یعنی افغانستان عزیز میباشد. که فقط تعداد محدود از هموطنان در صفحات فیس و سایت های انترنتی در زمینه پیشنهاداتی داشته اند وبس.
در میان چند پیشنهاد محدود جناب داوری صاحب موضوع را روشنتر مطرح کرده اند که باید پورتال افعان – جرمن همین موضوع را به نظر خواهی میگذاشت تا باشد، با تعداد نظریات موافق بیشتر- دولت افغانستان در زمینه اقدامات عملی را رویدست میگرفت.
باید روشن ساخت که دولت افغانستان در حصه انتقال جنازه هر دانشمند افغان بخصوص دانشمندان وادیبان نخبه ودست اول که در بیرون از افغانستان جان به حق میسپارند، مسؤولیت ایمانی و وجدانی دارد. زیرا نشود که فردا یک ایرانی بلند شود و ادعا های بیجا نماید. همانطور یکه در حصه مولانا جلال الدین محمد بلخی و سید جمال الدین افغانی چنین ادعا ها شده و میشود. با آنکه در زمینه ودر میان شخصیت های دیروزی و امروزی تفاوت ها زیاد است. اما مبادا ها را در هر صورت باید مد نظر داشت . زیرا از ایرانی های شوونست هیچ شک نیست.
اما تشویش استاد کاظم هم درزمینه قابل درک است. زیرا نشود که فردا تعدادی ادعا کند که بقایای جسد ملاعمر به جوار مرقد سیدجمال الدین افغانی انتقال داده شود، تعداد دیگری هم بقایای جسد عبدالعلی مزار را بیآورند و در پهلوی مرقد علامه افغانی دفن کنند. و پیروان گلبدین راکتـــــبار هم روزی تقاضای دفن ویرا بعنوان نابغه جهان اسلام در محل مذکور نمایند.
اما حالا که کمتر از 24 ساعت به زمان بخاک سپاری شاد روان عثمان باقی مانده است. دولت افغانستان باید موقف اش را در زمینه هر چه زود تر روشن سازد. اگر برای روزهای نزدیک آماده نیست، باید به فامیل مذکور پیام بدهد که جسد موصوف را طور امانت دفن تا بعد در حصه انتقال وی تجویز گرفته شود. وتثبیت محل دفن اش هم در افغانستان کدام کار مشکل نیست. اگر دفن اش در پهلوی مقبره علامه سید جمال الدین افغانی سؤال برانگیز است. باید در حضیره آبایی پدری یا مادری اش هرات، کابل یا بلخ به خاک سپرده شود.

ګرانو افغانانو ته سلامونه
ډاکټر صاحب اکرم عثمان مړینه په رښتیا چې ټول افغانان یې خوشیني کړي. ډاکټر صاحب یو ښه لیکوال و د شعرونو او داستانونو په ویلو ډیر ښایسته غږ او دیکلیمه یې درلوده الله پاک دې ده ته جنت الفردوس نصیب کړي او کورنۍ ته یې د جمیل صبر غوښتونکي یو.
شخصیتونه فرق کوي، موږ نسو کولای چې د ډاکټر صاحب اکرم عثمان شخصیت د ستر سید سره پرتله کړو او زه متیقن یم چې هغه وروڼه چې د ژور فکر خاوندان دي ما به نکړي ملامت. د ستر سید فکري مکتب انقلابونه یې رامنځ ته کړي، هند د ستر سید له برکته نن اتومي قوت دی، انګلیس د هغه د پښو د ترپا نه په ویره کې وه. موږ نسو کولای د ستر سید ټولې کارنامې دلته ولیکو ولې د یوې خوا زما په شان انسانان د هغه ستر شخصیت په هکله عاجز دي چې څه ولیکي که څه هم د ستر سید د مبارک ژوند او د هغه د هڅو په هکله د نورو علماوو ډیر آثار ما سره خوندي دي او د بلې خوا دلته دې نظر پوښتنې په پاڼه کې نه ځاییږي.
ارنست رنان فرانسوي مستشرق د ستر سید په هکله وایي ( کله چې زه ستر سید سره مخامخ شوم نو ګومان مې وکړو چې د بشریت ستر پیشوا سره مخامخ سوی یم).
زه چې ډاکټر صاحب کاظم ته ډیر زیات احترام لرم او هغه خپل معنوی استاد بولم، د هغه د لیکنې سره همغږی یم.

برادر محترم داوری صاحب گرامی سلام
موضوع انتقال جنازه بزرگان افغان را که در دیار غربت به رحمت حق می پیوندند و دفن شان در یک حضیره خاص کاملاً با شما موافق بودم و هستم، جنانچه در تبصره خود واضح نوشتم، ولی آنچه با شما و بعضی دوستان دیگر هم نظر نیستم، دفن آنها در جوار مقبره سید افغان است که اگر راه اینکار باز شد، دیگر توقف آن و رعایت معیارهای لازمه بر آن حد و حدود نخواهد داشت و در نتیجه بعد چندین سال ساحه پوهنتون بیک حضیره هرنوع شخصیت ها مبدل خواهد شد. بهتر است دولت دراینکار تصمیم اتخاذ کند و محلی مناسب را برای دفن همچو شخصیت های واجد شرایط علمی، فرهنگی تعیین کند، چه آنها در داخل و یا خارج کشور وفات نمایند(البته به موافقه فامیل آنها).

میدانم که مرحوم داکتر اکرم عثمان دوستان و همفکران زیاد دارند و اینجانب نیز از خدمات فرهنگی مرحومی در ساحه ادبیات دری و داستان نویسی و سبک خاص ایشان و هم از اینکه شخص بسیار مؤدب بودند، به نظر قدر نگریسته و مرگ او را یک ضایعه ادبی و فرهنگی کشور میدانم. بهرحال خدای بزرگ او را غریق رحمت کناد.

باید یادآور شوم که از مطالعه نوشته های با احساس و عالمانه شما ـ جناب داوری صاحب همیشه حظ می برم و خوشحالم که اشخاص نیک و صاحب قلم و دلسور مثل شما داریم. به سلامت باشید. با ارادت

تبصره:از اینکه کلمه "حضیره" را بازهم به همان شیوه معمول خود نوشتم، دلیلش آنست که چون در شمال کالیفرنیا این کلمه بارها در مساجد مطرح شده و هر کس در باره چگونگی نوشتار آن نظر متفاوت داشته بعضی ها آنرا "هدیره" می نویسند و بعضی "حضیره"، ولی تا حال نوشتن صحیح آن قطعی نشده است. امید که دانشمندان زبان در زمینه ابراز نظر کنند که ریشه اصلی کلمه از کجا آمده است.

با عرض سلام واحترام به تمام دوستان، بشمول موافقان ومخالفان انتقال جنازه شاد روان اکرم عثمان به کابل ودفن آن در محوطه پوهنتون کابل.
منظور من در حصه انتقال جنازه مرحوم اکرم عثمان به کابل و دفن وی در جوار زیارت سید جمال الدین افغانی فقط ارج گذاری به شخصیت مرحوم عثمان با در نظرداشت خدمات بی پایان شان به فرهنگ و ادب زبان دری میباشد وبس. از سوی هم اخلاص من به مرحوم عثمان اینست که ایشان در میان نویسنده گان نویسنده گان معاصر زبان دری از محدود نویسنده هایست ، که در نوشته هایش تا سرحد امکان از بکارگیری لغاتی که با زبان دری بیگانه بوده است دوری جسته وهمزمان از اصطلاحات عامیانه زبان دری بصورت گسترده سود برده است.
رسم است که در بعضی از کشور های دنیا برای دفن شخصیت های نخبه علمی وفرهنگی محل مناسب تهیه دیده شده است، و گاهی هم در صورت گردهمایی های شخصیت های زنده علمی فرهنگی جهان در سیمینار ها و سمپوزیم ها، ایشان جهت گل گذاری و تجلیل از خدمات شخصیت های تاثیر گذارو از جهان رفته همان ملت یا کشور، به محل دفن شان رهنمایی میشوند. ولی متأسفانه ما تا رسیدن به این مرحله شاید دهه ها و حتی قرن فاصله داشته باشیم. آنهم در صورتیکه از توطئه های همسایه های شیطان صفت بعنوان یک ملت جان سالم بدر بریم.
واگر روزی هم در آینده های نه چندان دور کدام سیمینار علمی – فرهنگی در کابل دایر شود، واشتراک کننده گان بخواهند که برمزار فرهنگیان معاصر افغان تاج گل نثار کنند، ایشان آنقدر وقت نخواهند داشت تا بالای مزار سید جمال الدین افغان در پوهنتون کابل، مزاز پوهاند عبدالحی حبیبی در محل شاه دوشمشیره، مزار های میر غلام محمد غبار وصوفی عشقری در شهدای صالحین، مزرا گل پاچا الفت در کچ عزیزخان ولایت لغمان، مزار محمد صدیق سیلانی در ولایت لوگر وغیره مزار ها در نقاط مختلف حضور یابند. با آنکه تعدادی از خبره گان، دانشمندان وشخصیت های فرهنگی افغان با قتل ووحشتی که رژیم تره کی- امین راه انداخته بود بدون قبر و مزار اند، چون مرحوم محمد موسی شفیق، مرحوم وفی الله سمیعی وغیره
از طرفی هم شخصاً، شعر مدح ایکه استاد خلیلی نسبت به حاکم پاکستان ودشمن ملت افغان، ضیأالحق سروده است وهمینطور کتاب ویرا تحت عنوان عیاری از خراسان که در مدح حبیب الله معروف به بچه سقأو یا دزد سرگردنه نوشته بود، کار منطقی ودرست نمیدانم. ولی نباید فراموش کرد که موصوف شاعر بزرگ در گستره زبان دری- فارسی بوده است. و هر چه باشد در رقابت مثبت فرهنگی با همسایه های همزبان، موصوف شاعر افغان شمرده میشود. اینکه جای وی در جوار مرقد سید جمال الدین افغانی است یا خیر، واینکه سالها یار و یاور مرحوم ظاهر شاه بود؛ اینکه هم روزگار یکی از یاران نزدیک دزد سرگردنه- حبیب الله کلکانی و والی یکی از ولایات سمت شمال کشور درهنگام حکمراویی وی بود. و بلاخره به ارتباط شخصیت چند بعدی شخصی و اپورتونست وی، قضاوت را میگذارم به خواننده گان این دریچه.
از سوی هم با وجودیکه بعضی ها از روی نادانی ملت ما را در اینجا وآنجا را به ناحق مردم مرده پرست خطاب میکند، اما متأسفانه که ما بمانند بسیاری ازجهات زنده گی در حصه تجلیل از گذشته گان نخبه دور ومعاصر و همچنان درحصه تعمیر و ترمیم آرامگاه های شخصیت های برجسته و نخبه فرهنگی، هنری، سیاسی و علمی افغان نسبت به سایر ملل دنیا عقب مانده ایم. به گونه مثال قبر ابو ریحان معروف البیرونی درشهر غزنه در حالت بسیار زار قرار دارد. که حد اقل در حصه ساخت یک چهار دیواری معولی بدور مرقد، ساخت شکل ظاهر مرقد البیرونی به شکل بهتر تر وحتی گذاشتن یک لوحه سنگ هیچ توجه نشده است. تا احد اقل بتوانیم به جهانگردان و جهانیان نشان بدهیم وثابت کنیم که ابوریحان کجایی بوده است؟ افغانی یا ایرانی؟ زیرا جارچیان ایران در هر کوچه وپس کوچه دنیا جار میزنند که ابوریحان بیرونی، ابن سینای بلخی، فرخی سیستانی، ناصر خسرو بلخی، و غیره وغیره و بلاخره همه وهمه ایرانی بوده اند،نه افغان.
اما در یک قضاوت عادلانه باید اعتراف کرد که ایرانی ها در حصه تعمیر و ترمیم مزار شخصیت های نخبه علمی – فرهنگی شان فوق العلاده توجه بلیغ دارند. که با در نظر داشت اتمسفیر موجود، شاید ما سالهای سال نتوانیم در زمینه با آنها قادر برقابت باشیم.
در پهلوی این ساحه پوهنتون کابل که محوطه زمین بدون ساخت وساز آن، وسعت نسبتاً بزرگی را احتوا میکند؛ خوشبختانه تا کنون از چور، چپاول و اعمار تعمیرات خود سرانه ازسوی زورمندان بدور مانده است، و در آنجا آنقدر جا است تا چند شخصیت فرهنگی- علمی نخبه افغان را در زمین خود جا دهد. از سوی هم دفن شخصیت های شناخته شده علمی- فرهنگی نخبه وملی در جوار مزار سید جمال الدین افغانی از شخصیت و اعتبار علامه افغانی چیزی نخواهد کاست.
با اینها اگر استاد کاظم بسیار قهر هستند از هیئت عامل پورتال افغان – جرمن احترامانه تمنا دارم که فقط بخاطر خوشی استاد، نوشته مرا از صفحه شان بردارند. تا خود شان نیز بخاطر لبیک گفتن به پییشنهاد من، طرف ملامتی استاد کاظم قرارنگرفته باشند. زیرا شخصاً در هر صورت به شخصیت استاد کاظم بینهایت احترام قایل هستم. با حرمت

انالله و انااا لیه راجعون

خبر المناک و با تآسف وفات شخصیت دانشمند و نویسنده بی نظیر افغانستان مرحوم مغفور داکتر محمد اکرم عثمان را از طریق فیسبک حاصل نمودم قلبآ متآثر شدم من گرچه با مرحوم در افغانستان افتخار آشنائی را نداشتم اما در دورا ن جلاوطنی علی الرغم آن که هزاران مایل دور از هم قرارداشتیم قلم که خداوند متعال به استفاده آن تآکید فرموده اند قلوب ما را پیوند داده گاه ناگاهء از طریق تیلفون درد دل و به آینده مادروطن می اندیشیدیم
مرحوم داکتر اکرم عثمان شخصیت قلمبدست توانا، داستان نویس ، مؤرخ و ادیب عالی مقام ،خوشکلام و بسیار مهربان بودند مغفور با کلمات زیبا در مورد دو کتاب من یعنی ؛فغان افغان؛ و کتاب انگلیسی من که تحت عنوان ؛دسائیس و جنایات در افغانستان از ۱۷۰۰ الی ۲۰۱۴م؛ میباشند با کلمات بسیار زیبا تقاریظی نوشته اند که در وقتش در ویبسایتها و فیسبک به نشر رسیده البته من از الطاف شان قلبآ مشکور و خاطرات خوش هم صحبتی با مغفور داکتر اکرم عثمان را فراموش نخواهم کرد من علاقمند دیدن داستانهای داکتر مرحوم در صفحات تلویزون میباشم دو شب قبل در تلویزیون آریانا سریال ( کوچهء ما؛) را با علاقمندی خاص دیدم
گرچه من بعد از اطلاع خبر درد آور وفات شان فوری از طریق تلیفون از طرف خود و فامیلم به فامیل گرامی شان عرض تسلیت وتآثرات عمیق قلبی خویش را عرض و برای زنده یاد داکتر محمد اکرم عثمان از خداوند متعال طالب مغفرت و جایگاهء شانرا جنت فردوس شدم اما با آنهم دلم قرار نگرفت وظیفه خود دانستم تا چند کلمه شکسته و ریخته ذیل را تحریر و با دوستان شریک سازم
خداوند متعال داکتر اکرم عثمان را غریق رحمت خود نموده و برای فامیل گرامی القدر شان و دوستان اهل قلم صبر جمیل آرزومیکنم
آمین

«انا لله و انا الیه راجعون»

د محترم افغان شخصیت او پیاوړي لیکوال ډاکټر محمد اکرم «عثمان» د وفات د خبر په اوریدو د زړه له کومی خواشینی شوم. عثمان صاحب د هغه د ماضي پر بنسټ د ګران افغانستان یو صادق خذمتګار حساب کولای شو، نیک او یو دروند افغان وه. درنې د کورنی غړو او ارادتمندانو ته یې صبر او زغم غواړم او روح یې خوشاله او د الله ج مُقرب دې وي.

په درناوي

شمعیکه خاموش شد !

داکتر اکرم عثمان شخصیتی که در 5 سال جمهوریت صدایش در پروگرام های مختلف بخصوص تبصره سیاسی که به روز های جمعه با پشتیبانی از رژیم نو تاسیس با صدای گیرایش از طریق رادیو افغانستان پخش میگردید علاقمندان زیاد داشت.
چند سال پیش مصاحبه داشتم با محترم داکترصاحب عثمان که که داود خان را شخصیتی بزرگ افغانستان دانسته وآنرا تکرار ناشدنی خواند.
در کابل در جای کار ماچندین بار تشریف آوردند که در آینده درباره آن خاطره ها آن خواهم نوشت.
روحش شاد باد و تسلیت برای فامیل وعلاقمندانش .

چی راغلي دی دنیا ته حتمی درومی ـــ نرهغه دی چی مړ نه شی سر ټیټۍ کی.
د هیواد د پیاوړی لیکوال ، ستر ادیب ، بی مثاله دیکلیماتور ، د پیرزوینی او لورینی نه د ډک زړه خاوند او د هیواد د ادب د دنیا د راڼه ستوری محترم ډاکټر محمد اکرم عثمان د مړینی له کبله خپله ژوره خواشینی د خدای ج بخښلی د ټولی کورني ، دوستانو او د هیواد د لیکوالانو سره شریکوم. تولې درني کورنۍ او دوستانو ته یی د صبر او حوصلی ، او مرحوم عثمان صاحب ته د لوی الله ج له دربار څخه د بخښنې غوښتونکی یم.آمین

خبر درگذشت شخصیت برجستۀ کشور ما، داکتر صاحب محمد اکرم عثمان، مرا نهایت متأثر و ماتم دار ساخت. با این چند سطر، با سادگی و اما مملو از احساس احترام عمیق به ایشان، این ضایعۀ بزرگ را نخست به همه بازماندگان ایشان، تسلیت گفته، به میوند جان پسر آن مرحوم، تجدید تعهد می نمایم، که هدایت پدر میوند جان را، در رابطه با ترجمۀ "کوچۀ ما"، بزبان آلمانی، که اینجانب را به تفویض صلاحیت مفتخرساخته بودند، بسر خواهیم رسانید، در صورتی که حیات باقی باشد.
یکبار دیگر روح داکتر صاحب محترم را شاد می خواهم و به بازماندگان ایشان تسلیت عرض می کنم.
با احترام فراوان
یوسفی
از آلمان

از شنیدن خبر وفات مرحوم داکتر اکرم عثمان کمال تأثر دارم، ولی آنچه از جانب خدای بزرگ برای همه مقدر است، به آن همه تسلیم هستیم. بدینوسیله مراتب تسلیت عمیق خود را به فامیل مرحومی و خانواده بزرگ عثمان، مخصوصاً خدمت بزرگوار محترم محمد اسمعیل عثمان برادر بزرگ مرحومی و داکتر صاحب عبدالله عثمان و دیگر اعضای محترم خانواده، دوستان و علاقمندان شان و خاصتاً جامعه فرهنگی کشور تقدیم داشته، وفات این شخصیت صاحب قلم را یک ضایعه بزرگ فرهنگی دانسته، یاد شانرا گرامی و روح شانرا شاد میخواهم.
در مورد پیشنهاد محترم جناب داوری صاحب یک عرض مختصر دارم اینکه: انتقال جنازه همچو شخصیت های افغان به وطن کار نیک و پسندیده است، نشود که مثل دیگر گذشتگان یک روزی به انتقال رمیم آنها مبادرت ورزیده شود. بهتر خواهد بود، از همین حالا به آن اقدام شود و در اینکار فامیل مرحومی نقش مهم دارند. اما آنچه در پیشنهاد داوری صاحب موافق نیستمو حتی به حیث یک فرد افغان سخت مخالفم، همانا دفن هرشخصیت در جوار سید جمال الدین افغان است. بس است یک اشتباه صورت گرفت، اما نباید آنرا تکرار کرد. یگانه شخصیتی که سزاوار و مستحق تدفین در جوار آن بزرگمرد افغان است، فقط شاگردش و شخصیت بارز افغان علامه محمود طرزی میباشد و بس که باید دولت با مقامات ترکیه در این مورد داخل مذاکره شود. اگر این راه باز شد، باز جلو آن گرفته نمیشود و در ظرف چند سال ساحه پوهنتون بیک حضیره مبدل خواهد شد و هرکس ادعا خواهد کرد که کی از کی پس می ماند. امید میکنم هیئت عامل پورتال افغان جرمن آنلاین به هر صدا بدون دقت لبیک نگوید. من نمیخواهم در زمینه بیشتر تبصره کنم، ولی بسا ملحوظاتی وجود دارد که شاید در موقعش بیان شود.

از شمار دوچشم یک تن کم
وز شمار خرد هزاران بیش

داکتر اکرم عثمان نویسنده نامدار ومحقق توانا، سخنور وسخندان بر جسته وشخصیت خردمند کشور جهان فانی را پریشب ساعت 8 شام 11 اگست این ماه وداع گفت. تا نگاشتن یادنامه اش، اینجا فقط میگویم:برای بیان صفات انسانی وکرکتر عالی ونجیبانه داکتر اکرم عثمان اگر کتابی نوشته شود؛بازهم کم است. او دانشمند متواضع ، ادیب فاضل وسخنور بی نظیرو بی مثال وصاحب قلم رسا وصدا ی سحر آمیز در دکلمه اشعار وخواندن داستانها و زمزمه های شبهنگام بود. با این اوصاف او نسبت به افراد فرو دست جامعه وهمکاران خود خیلی مهربان و شکسته نفس ومتواضع بود.من که کم ازکم مدت ده سال افتخار همکاری و هم نشینی او را داشته ام ،او را مثل استاد خود میدانم چونکه بسا چیز های خوب را از او دیده و یاد گرفته ام. من فکر میکنم مرگ اوصایعه بزرگی به جامعه فرهنگی و خانواده نویسندگان افغانستان عزیز است. درگذشت این شخصیت کم نظیر افعان را به خانواده محترم عثمان و همه ادیبان و نویسندگان افغانستان واهالی قلم تسلیت میگویم.

قرار معلوم مراسم خاک سپاری داکتر اکرم عثمان بروز دوشنبه15 اگست در ساعت یک بعد از ظهر در شهر یون شوپنگ سویدن برگزار میشود. اشتراک دوستان در این مراسم سبب تسلیت خاطر خانواده خواهد شد.

روانش را شاد و یادش را گرامی میخواهم.
از دوستانی که با اتحاف دعایی روح او را شادخواسته ومیخواهند بحیث یک دوست قدیمی ومخلصش اظهار سپاس میکنم.

از رب العزت الله تعالی جل وجلالۀ مسئلت مینمایم گناهان داکتر اکرم عثمان را ببخشاید وبپاس خدماتی که بکشور وفرهنگ خود انجام داده، درهای بهشت را برویش بگشاید- آمین یارب العالمین . - انا لله و انا لیه راجعون
خبر وفات دوست قدیمی وگر امی ام مرحوم داکتر محمداکرم عثمان را درین دریچه خواندم وبسیار متاثرشدم - البته اجلش که ازجانب خالق ما مقرر شده، رسیده بود، و ما بحکم قضا وخالق خود تسلیم استیم- تاثرمن بیشتر به این خاطربود که هنوزهم حداقل مدت ده سال دیگر فرصت داشت تا از قلم مملو از ابتکارش آثار دیگری هم بجا بماند.
برخورد اول من با مرحوم داکتر اکرم عثمان در دهلیز پوهنخی ادبیات هنکامی صورت گرفت که او درختم تدریس از زینه پته های منزل دوم (پوهنحی حقوق) پایان میشد -درآنوقت یک اثراوچاپ شده بود که شاگردان ادبیات درآنباره ازمن سوالاتی کرده بودند . اورا متوقف ساختم و درهمان دهلیزپرخاش کردیم. خیلی باحوصله ومودبانه با من برخوردنمود وبعداز آن چند بر دیگر هم دیدیم، واگرچه اختلاف نظرها موجود بود، اما درمدت مهاجرت شان در کشورسویدن تماس کتبی وتلفونی داشتیم.
ازقلم توانای مرحوم داکتر اکرم عثمان آثار خوبی بجامانده که به سبک دری کابلی نوشته شده و باب نوی در داستان نویسی و داستان کوتاه نویسی گشوده است. آنمرحوم بنیاد یک موسسۀ فرهنگ افغانی و یک نشریۀ موقوته را درکشور سویدن گذاشته و مقالات علمی، ادبی، سیاسی واجتماعی از قلم او بیادگارمانده است. وفات مرحوم داکتر اکرم عثمان را میتوان یک ضایعۀ علمی برای افغانستان شمرد. بخانواده و بازماندگان آن مرحوم عرض تسلیت میرسانم - هکذا به استاد اعظم سیستانی که دوست ویار قدیمی مرحوم داکتر اکرم عثمان بودند عرض تسلیت میرسانم - ما همه یکی پی دیگر نزد خالق خود رفتنی استیم - با عرض احتارم - سیدخلیل الله هاشمیان -13 آکست 2016

به تاسف فراوان اطلاع يافتيم كه يكي از چهرهاي سر شناس فرهنگي نويسنده شهير اقاي داكتر اكرم عثمان داعيه اجل را لبيك گفت و به ديار أبديت پيوست. من به وكالت خود و اصالت فاميل به تمام بازماندگان ان مرحوم تسليت عرض نمود. از بارگاه ايزد متعال به تمام فاميل ان مرحومي هر يك اقاي غفارجان عثمان و ببري جان عثمان اجر عظيم و صبر جميل خواهانم.
روح ان مرحوم شاد و يادش گرامي باد.